هیوا مولانیا
«صابر عبدالهی‌زاد» در سال ۱۳۹۴ از تدریس در «دانشگاه مهاباد» محروم و از آن‌جا اخراج شد. خودش دلیلش را کُرد بودنش می‌داند. او همان وقت ایران را ترک کرد و در ترکیه پناهنده شد. حالا پس از گذشت شش سال، هم‌چنان در این کشور است و معلوم نیست سرنوشتش در کدام جای جهان ادامه خواهد داشت.
عبدالهی‌زاد در این مدت هزار و ۲۲۴ اصطلاح حقوقی انگلیسی را به کُردی ترجمه و در لغت‌نامه‌ای ویژه، جمع‌آوری کرده است.
***
مهاجرت از ایران به ترکیه هم‌چنان ادامه دارد. با وجودی که صدها پناه‌جوی ایرانی سال‌ها است در این کشور مانده‌اند و هنوز چشم‌اندازی به آینده ندارند اما روزانه صدها پناه‌جوی دیگر بر جمعیت پناه‌جویان ترکیه افزوده می‌شوند.
صابر عبدالهی‌زاد نیز یکی از پناه‌جویان ایرانی است که سال‌ها است در ترکیه ماندگار شده است. او برای «ایران‌وایر» سال‌های زندگی پناه‌جویی خود را در ترکیه روایت می‌کند.
عبدالهی‌زاد اهل ارومیه است. دکترای حقوق بین‌الملل خود را از «دانشگاه همدان» گرفته و از همان سال به تدریس حقوق در دانشگاه مهاباد مشغول شده بود. تدریس در دانشگاه اما طولی نکشید که با حکم اخراج، به پایان رسید. عبدالهی‌زاد همان سال قاچاقی ایران را به قصد ترکیه ترک کرد و برای این مسیر، ۴۰ هزار لیر ترکیه (بیش از دو هزار و ۵۰۰) به قاچاق‌بر پرداخت.
او به «ایران‌وایر» گفت به خاطر ارادت به زبان مادری خود، اقدام به تهیه لغت‌نامه حقوقی کُردی کرده است و اتفاقا به دلیل آموزش زبان کُردی به دانشجویانش، از دانشگاه اخراج شده بود: «من به دلیل هویت و کار آکادمیک از کارم در دانشگاه اخراج شدم. در دانشگاه مهاباد حقوق می‌خواندم و دوره دکترای خود را می‌گذراندم. بیشتر شاگردان من کُرد بودند و ما به زبان کُردی درس می‌خواندیم. به نظرم می‌توانست برای‌مان کارآمدتر باشد. ایده تهیه لغت‌نامه کُردی از همان زمان در من جوانه زد چون به نظرم باید در خصوص اقدامات جهانی و پذیرش حقوق به زبان کُردی فعالیت کنیم.»
می‌گوید لغت‌نامه‌ای تهیه کرده و در ۲۰۴ صفحه، هزار و ۲۲۴ اصطلاح انگلیسی را که در حقوق بین‌الملل استفاده می‌شوند، به کُردی برگردانده است.
در کتاب منتشر شده توسط «انتشارات سیتاو»، از معادل فارسی و ترکی این اصطلاحات حقوقی نیز استفاده شده است. به باور او این اصطلاحات حقوقی می‌تواند به پیشبرد حقوق انسان‌ها خصوصا کردها در جهان کمک کند.
اما در کنار این تلاش‌ها، زندگی پناه‌جویی هم ادامه دارد: «پناهندگی سختی‌های زیادی، به‌ویژه مشکلات اقتصادی و روانی دارد. ادامه تحصیلات دانشگاهی، فرهنگی یا هنری بدون حل این دو مشکل بسیار دشوار است. من سعی می‌کنم با تدریس و ترجمه فارسی امرار معاش کنم. اخیرا در کمیسیون زبان کُردی کانون وکلای وان، به عنوان یکی از وکلای وابسته به این کانون، اصطلاحات حقوقی کُردی و دروس آن را آموزش می‌دهم؛ آرزویی که سال‌ها منتظر آن بودم. صادقانه بگویم، بسیار خوشحال شدم که وکلای شاغل می‌خواهند زبان کُردی را یاد بگیرند و اداره کانون وکلا در این راستا مطالعه‌ای را آغاز کرده است. وقتی چنین پیشنهادی به من دادند، سریع پذیرفتم.»
او می‌گوید در تهیه فرهنگ لغت اصطلاحات حقوقی که توسط «کانون وکلای دیاربکر» و «بنیاد بین‌النهرین» تهیه شده است، شرکت داشته و چندین کتاب نیز در زیرمجموعه همین اقدامات ترجمه کرده است: «انجام این کار دشوار بود زیرا منبعی وجود نداشت که بتوانم از آن استفاده کنم. می‌خواستم حقوق جهانی را به زبان کُردی که زبان مادری من است، مطالعه کنم. می‌خواهم دکترای ناتمام خود را هم تمام کنم.»
با همه این موارد، عبدالهی‌زاد هم مثل بسیاری دیگر از پناه‌جویان، علاقه‌ای به ماندگاری در ترکیه ندارد و سرنوشت خود را در جای دیگری از جهان می‌جوید: «می‌خواهم به کشور دیگری بروم. البته زمان آن به اتمام تحصیلاتم بستگی دارد. می‌خواهم به کشور آزادتری بروم که بتوانم کارم را هم انجام دهم تا یک روز بالاخره بتوانم به ایران برگردم و به مردم خود خدمت کنم.»
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر